به گزارش روز جمعه ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، 'حامد سلطانی نژاد' با بیان این كه، صندوق تضمین تسویه معاملات، به عنوان واحدی از تشكیلات شركت سپرده‌گذاری مركزی فعالیت می كند، افزود: با استفاده از منابع صندوق تضمین، مخاطرات نكول(عدم قبول یا رد) اعضای پایاپای در تسویه معاملات بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران مدیریت می شود.

وی ادامه داد: به منظور تسویه به موقع، وجود یك صندوق لازم بود تا از محل آن صندوق منابع لازم برای تسویه كارگزارانی كه تاخیر دارند، تامین شود.

وی با اشاره به این كه، جریمه هایی برای كارگزارانی كه با تاخیر نسبت به تسویه اقدام می كنند در نظر گرفته شده است، گفت: در تمام دنیا چنین مكانیزم مدیریت ریسكی برای تسویه پایاپای وجود دارد.

سلطانی نژاد با بیان این كه، صندوق تضمین تسویه از روز شنبه فعالیت خود را به صورت قطعی آغاز كرده است، اظهار داشت: البته ملاك روز تسویه است و از همین رو، معاملات سهام و اوراقی كه زمان تسویه آنها روز شنبه است، مشمول مقررات صندوق تضمین تسویه می شوند.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این كه، كارگزاران برای تسویه معاملات چه میزان فرصت دارند، خاطر نشان كرد: برای اوراق بهادار مانند اوراق مشاركت، صكوك و گواهی سپرده t+1 (یك روز كاری و برای سهام) 3t+ (سه روز كاری فرصت) تعیین شده است.

وی با اشاره به این كه، تسویه و پایاپای باید به صورت پیوسته انجام شود تا پول فروشندگان از جانب خریداران به سرعت پرداخت شود، گفت: در این صورت بازار می تواند برای معاملات روز بعد آماده شود و از همین رو اهمیت دارد تا تسویه و پایاپای سر موقع انجام شود.

سلطانی نژاد با بیان این كهف در دنیا برای مدیریت ریسك، صندوق تسویه راه اندازی شده، اظهار داشت: در بسیاری از كشورها اتاق پایاپای به صورت CCP (طرف معامله مركزی) است، اما در ایران هنوز اتاق پایاپای طرف معامله مركزی نیست، یعنی اگر كسی نكول كند، اتاق پایاپای مسوولیت كامل پوشش نكول را ندارد.

مدیر عامل شركت سپرده گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تصریح كرد: صندوق تضمین، اولین گام به سمت CCP شدن در بازار سرمایه است.

وی با اشاره به این كه، اعضا این صندوق در حال حاضر فقط كارگزاران هستند، گفت: در بازارهای سرمایه دنیا در بسیاری از موارد بانك ها هم اعضای اتاق تسویه و پایاپای هستند، گاهی نیز یك بانك به نیابت از چند كارگزار، تسویه و پایاپای را انجام می دهد.

سلطانی نژاد ادامه داد: هم اكنون با چند بانك كه خودشان كارگزاری دارند، مذاكراتی انجام شده تا آنها هم به عضویت اتاق پایاپای درآیند و به نیابت از چند كارگزار یا كارگزار خودشان تسویه و پایاپای را انجام دهند، این موضوع، به مدیریت ریسك تسویه و انجام تسویه به موقع كمك می كند.

وی تاكید كرد: در نظر داریم تسویه و پایاپای به صورت كاملا مكانیزه و الكترونیك انجام گیرد و به همین منظور صحبت هایی با بانك ملی انجام شده و این بانك هم اكنون در حال تهیه سامانه های مورد نیاز است.

** كارگزاران نكول كننده جریمه می شوند

سلطانی نژاد ادامه داد: بر اساس دستورالعمل صندوق تضمین تسویه، جریمه تأخیر، وجه التزامی است كه از اعضای پایاپایی كه طی مهلت مقرر اقدام به پرداخت بدهی خود در چارچوب این دستورالعمل نكنند، اخذ می‌شود.

وی با بیان این كه، جریمه مطابق با فرمولی كه در دستورالعمل قید شده محاسبه می شود، اظهار داشت: به تناسب ساعات و دقایق، مبلغی شارژ می شود و البته تلاش شده تا جریمه ها به گونه ای بازدارنده باشد تا كسی از منابع صندوق مگر در شرایط اضطرار استفاده نكند.

مدیر عامل شركت سپرده گذاری تصریح كرد: این جریمه ها به حساب صندوق واریز می شود و بعد از یك دوره سه ماهه میان كارگزاران تقسیم می شود.

** توقف معاملات؛ ضمانت اجرا

وی در پاسخ به این سوال كه ضمانت اجرای این دستورالعمل چیست؟ گفت: اگر كارگزاری نكول كرده، جریمه شود و مبلغ تسویه را پرداخت نكند، با توجه به دستورالعمل صندوق تضمین، شركت سپرده گذاری می تواند به شركت بورس و فرابورس اعلام كند تا جلوی معاملات كارگزار متخلف گرفته شود.

وی به اعضای این صندوق توصیه كرد با توجه به این كه صندوق یك حالت اضطراری دارد، حدالمقدور از منابع این صندوق استفاده نكنند.

مدیر عامل شركت سپرده گذاری خاطر نشان كرد: با توجه به وضعیت فعلی، منابع در كمیته صندوق تضمین بسیار اندك در نظر گرفته شده و هم اكنون حجم صندوق حدود دو میلیارد و 400 میلیون تومان است، بنا بر این اگر چند كارگزار با هم نكول كنند یا تاخیر داشته باشند، این مبلغ قادر به تسویه آن نخواهد بود، از همین رو توصیه می شود تنها كسانی از آن استفاده كنند كه در شرایط اضطرار قرار دارند.

وی با اشاره به این كه، سهم‌الشركه، درصد مشاركت هر یك از اعضای پایاپای در منابع صندوق تضمین است، گفت: سهم مشاركت، منابعی است كه توسط هر یك از اعضای پایاپای در صندوق تضمین به منظور استفاده مطابق مقررات، سپرده می‌شود.

وی یادآور شد: این مبلغ اولیه از خود شركت های كارگزاری جمع آوری شده است و هر كارگزار به تناسب فعالیت خود، مبلغی را به حساب صندوق واریز كرده و در مجموع دو میلیارد و 400 میلیون تومان جمع آوری شده است.

این مقام مسول تصریح كرد: در پایان هر دوره سه ماهه این مبلغ توسط كمیته صندوق، متشكل از مدیرعامل شركت سپرده گذاری، عضو هیئت مدیره شركت سپرده گذاری و دبیركل كانون كارگزاران، در مورد ادامه فعالیت و منابع صندوق و سهم الشركه ای كه هر یك از اعضا باید پرداخت كند، تصمیم گیری می كنند.

اقتصام** 9141/1594